लेख

गृहपृष्ठ
लेख
जीवन रहे चाडपर्व अर्को बर्ष पनि आउँछ, सचेत बनौँ

जीवन रहे चाडपर्व अर्को बर्ष पनि आउँछ, सचेत बनौँ

तस्बिर : मध्य नेपाल ।

आफुभन्दा ठुला मान्यजन हरुको हातबाट टिका जमराको साथमा आर्शिवाद थाप्ने पर्वको रुपमा रहेको हामी नेपालीहरुको महान पर्व दशै लाई घरपरिवार नातागोता साथि संङ्गीहरुसंगको भेटघाट देखि शहर बजार तथा देश विदेशमा रहेका आफन्तहरु सँगको पुर्नमिलनको रुपमा पनि हेरिएको हुन्छ । तर यो बर्षको दशै तिहार परदेशीहरुको देश फर्कने आफन्त तथा घरपरिवारहरुको बिचमा मनाउने भन्दा पनि अर्काको देशमा कसरी कोभिड १९ बाट बच्ने कुराले पिरोलेको छ । भने स्वदेशमै तर रोजगारी तथा अन्य कारणले बाहिर रहेका आफन्तहरुको हालत पनि कुनै परदेशीको भन्दा कम नहुने भयो ।

मानव कल्पना भन्दा परको यो महामारी प्रकोपले कसैलाईपनि संतोष गर्ने वातावरण त दिएन चाडपर्वलाई कसरी मनाउने भन्दापनि यो पर्वको नाउँमा कतिपय ज्यान जाने हो कतिको सिन्दुर पुछिने हो र कतिका बालबालिका टुहुरा हुने हुन भन्ने चिन्ताले सताउनु आज के धनि के गरिब सबैको बाध्यता बनेको छ ।

पोहोर सालको दशैमा काखकी सानि छोरीको मुटुमा प्वाल परेर डेड महिना काठमाण्डौको बालकान्ति अस्पतालमा बिताउदा के दशै के तिहार अनि के छठ अस्पतालको चार दिवार भित्र पीडाले छटपटाएकी छोरीको सफल उपचारमा प्राथना गरेर बिताए पनि अर्काे बर्षको चाड रमाईलो गरि बिताउने सपना सझाएकी वीरगंज १५ भिस्वा निवाशी कलावति देवि यसपाली पर्वपनि कोरोना महामारीको कारण कुनै रौनक नभएको बताउनु हुन्छ ।

विश्व नै आर्तकित पार्न सफल यो महामारीले हामी जस्तो गरिब तथा बिपन्न परिवारको सम्पुर्ण खुशी खोसेर लगेको बताउदै हामीलाई ये दशै कसरी बित्ला भन्दा पनि आफ्ना घरपरिवार तथा बालबच्चाको गास कसरी टर्ला भन्ने चिन्ताले रातभरि निद«ा नलाग्ने बताउनु हुन्छ । श्री मानको काम फलामका झयाल ढोका लगाउने भएतापनि यो कोरोना महामारीको कारण सबै काम ठप्प भएर अहिले केहि चलेतापनि पहिलेको जस्तो नियमित काम नभैदिदा दुईछाक खानको लागिसम्म समस्या भएको दोहोर्याउदै दुर्गा माताले छिटै यो आतंकको अन्त्य होस भनेर प्राथना गर्ने गरेको सुनाउनु हुन्छ । यो त कलावति देबिको एउटा सानो उदाहरण मात्रै हो अहिलेको यो कठिन परिस्थीतिमा गरिव तथा विप्पन्न परिवारको हरघरको कथा यस्तै यस्तै छ ।

कोरोना महामारीको रोकथामको लागि सरकारले लगाएको लकडाउनको मारले थलिएको व्यापार व्यावसाय पनि उतिकै धरायसी बनेको छ भने लामो समयसम्म बेरोजगारीको चपेटामा परेका श्रमजिवी बर्गहरुले जसोतसो हातमुख जोर्न प्रयासरत छन् भने यस्तो अवस्थामा भित्रिएको चाडपर्व एउटा चाडपर्व नभएर महामारी फैलिन सहयोग पुर्याउने दशाको रुपमा हाम्रो अगाडि खडा छ ।

स्वभाविक हो, । यो पालीको बडा दशैमा निधार भरी रातो टिका अनि कानभरि जमरा सिउरेर ठुलाबडाको आर्शिवाद सगैँ नयाँ नोटको दक्षिणा थापेर फुरुङ्ग हुदै लिङ्गेपिङ्ग खेल्ने बालबच्चाको रहर पनि यो कोरोनाको कारण रहरमै सिमीत भएको छ । आफन्तसंगको भेटघाट भन्दा पनि कोरोनासंगको भेट पहिले हुने आंशकाको कारण आफ्न्तबाट नै तर्किनु पर्ने अवस्था कसैबाट अन्देखा रहेन । बुवाआमाले निधारभरि अक्षयता टासेर दिने आर्शिवादको सब्दसगै भाईरस निस्किएर सर्ला भन्दै मुखमा माक्स लाएर टिकाको थालि समाएको हात कमाउनु पर्ने अवस्था, अनि कोरोना संक्रमित भएर अस्पताल र होम आइसोलेसनको बन्द दिवारबाट आज मरिने हो कि भोलि मरिने हो भन्ने चिन्ताले एकातिर पिरेको छ भने घरपरिवारलाई यस महामारीबाट कसरी जोगाउन सकिन्छ भन्ने चिन्ताले संक्रमितहरु उतिकै छटपटाहट बेग्लै छ भने यस्तो परिस्थिीतीमा भित्रिएको चाडपर्वले कसरी खुशी दिन सक्छ ।

अन्त्यमा : कोरोना महामारीको यस समयमा घरपरिवार तथा आफन्तहरुको बिशेष ख्याल राखेर पर्व मनाउन र सचेत हुन आवाश्यक छ । दशैको समय सरकारले बजार तथा यातायात खुकुलो गरेतापनि कोरोना संक्रमणको संख्यामा अझ उल्लेखिनिय बृद्घि भएको कुरा हाम्रो सामुदेखि अन्देखा नभएको हुँदा संमयमता अपनाउन जरुरी छ । हाम्रो चाडबाडको बेलामा हामी बलियो छौ भनेर कोरोना भाईरसलाई कमजोर नसम्झौ यो अत्यन्तै ठुलो महामारी हो , तसर्थ दशैको लगतै अस्पतालको बेड र आईसोलेसन भेन्टिलेटरमा जीवनलाई मरणको मुखमा पुर्याउन भन्दा अहिले नै सजकता अपनाउन आवाश्यक छ सबैले बुझेको कुरा भएतापनि व्याबहारमा गरेर देखाउन जरुरी छ ।

दशै त अर्काे बषै फेरिपनि आउला आफु बाच्न सके तसर्थ आफु बाचौ र अरुलाई बचाउँ । कोरोना संक्रमतबाट मृत्यु भएका र आसोलेसनमा उपचार नपाएर छट्पटाएका आफनत तथा छरछिमेकिलाई सम्झेर यो पटकको दशै मनाउ ।