विगत लामो समयदेखि ठाकुरराम बहुमुखी क्यामपसको स्ववीयु निर्वाचन नुहुँदा क्यामपस तथा विधार्थीहरुलाई समय समयमा विभिन्न समस्या खेप्नु पर्ने बाध्यता क्यामपसका शिक्षक, नेता तथा विधार्थीहरुलाई अवगत नरहेको कुरा पक्कै पनि होईन ।
स्ववीयु निर्वाचन गराउन विभिन्न समय तोकिए पनि विभिन्न पार्टीले आफ्नो नेतृत्व ल्याउन खोज्दा चुनाव भाड्भैलो भएर निर्वाचन बिथोलिने कार्य पनि विगतकै दिनदेखि क्यौ पटक भईसकेको छ ।
त्रिभुवन विश्वविद्यालयले आफ्ना मातहतका क्याम्पसमा फागुन १४ गते स्ववियु निर्वाचन गर्ने कार्य तालिका सार्वजनिक गरेसँगै विद्यार्थी संगठनका पार्टीले चुनावी मौहोलामा होमिदा पछिल्लो समयमा चुनावी महोल ताते पनि समय सर्ने र स्ववीयु निर्वाचन भाड्ने प्रवृतिले विधार्थीहरु निरुत्साहित भएका छन् । वीरगंज स्थित ठाकुर राम बहुमुखी क्याम्पसमा विद्यार्थी संगठनहरुले आफ्नो चहलपहल बढाए पनि केही पार्टीहरुले आफु जित्न नसकेको देखेर विधार्थी र क्यामपसको हितभन्दा पनि पार्टीगत स्वार्थले स्ववीयु निर्वाचन नै भाड्ने खेलमा सक्रिय भूमिका निर्वाह गरि निर्वाचन भाँडेर नै छोडे ।
मिश्रित प्रणालीअनुसार हुने स्ववियु निर्वाचनमा उमेर हद २८ वर्ष राखिएपछि विद्यार्थी संगठनले नै आपसमा सहमति कायम गरी निर्वाचनमा सहमत भएका विधार्थी संगठनहरुले विधार्थीहरुको हकहित र क्यामपसको स्तरउन्नतीभन्दा पनि आफ्नो बर्चस्व आउन नदेखेर र केही पार्टीलाई बोरो उम्मेदवार नपाएर पनि एकअर्कालाई दोषारोपण गर्दै पटक पटक चुनाव हुन नदिने गतिविधी गरेका छन् । तर यसमा जसरी भएपनि तोकिएकै समयमा निर्वाचन हुनै पर्छ भने न त कुनै पार्टीबाट दबाब आयो न त विधार्थीहरुबाट नै । विद्यार्थीले आफ्नो लागि आफ्नो नेता चुन्न पाउने अवसर स्ववीयु निर्वाचनले नै दिने भएकोले क्याम्पसको भौतिक विकास लगायत विधार्थीहरुको पढाईको स्तरउन्नतीमा समेत निर्वाचित स्ववीयु प्रतिनिधीको अहम भूमिका रहेको हुन्छ । तर निर्वाचन हुनै पर्छ भन्ने विषयमा विधार्थीहरुबाट पनि कहि कतैबाट दबाब देखिएनन् ।
पछिल्लो समयमा चुनावको मुखमा आफ्नो संगठन र पूरै टीमलाई जिताउन लागि परेका संगठनले क्याम्पमा विद्यार्थी भेटघाटलाई तीब्रता दिईरहेका बेला स्ववीयु चुनावको समय पुनः सर्दा विधार्थी भर्ना अभियानलाई हरेक पार्टीले तिव्रता दिए पनि चुनावी प्रचार प्र्रसारमा भने अहिले सबै पार्टीका विधार्थी संगठन सुस्ताएको देखिन्छ । निर्वाचनको मुखमा क्यामपसमा ठुल–ठुला कार्यक्रममा, क्यामपस तथा विधार्थीको विकासको लागी ठुलो वकालत तथा दिनको १० घण्टा क्यामपसमै समय दिने विधार्थी नेताहरुको अहिले क्यामपसमा एक झलक अनुहार पनि देख्न पाईएको छैन ।
गुणस्तरी र मितिव्ययीता वातावरणमा अनुसासित ढङ्गले पठनपाठन गराउने आफ्नो मूल उद्देश्य रहेको भन्ने विधार्थी नेताहरुले नै क्यामपसको प्राङ्गगणमा रक्सी र चुरोट खादै कानमा कुन्ठल लगाउँदै आफु विधार्थीको सेवक भन्नु कतिको सुहाउँदो होला त ?
स्ववियु निर्वाचनमा विद्यार्थीले मताधिकारको प्रयोग गर्ने पाएकोले क्यामपस तथा विधार्थीको प्रतिनीधित्व गर्ने विधार्थी नेता बोरो र गुण्डागर्दी गर्ने नेतालाई पाखा लगाई असल विधाथी नेतृत्व कर्तालाई नै विधार्थीले चुन्छन भने म एउटा विधार्थी भएकोले पूर्ण विश्वसत छु । विधार्थीहरुको यस्तो कदमले निर्वाचनले सकारात्मक सोच पालेका युवापीढीले आफ्नो अधिकारको प्रयोग सँग–सँगै देशको सामाजिक, आर्थिक र शैक्षिक गुणस्तरका लागि लाग्न हौसला मिल्नेछ ।
स्ववियु विद्यार्थीको राजनीतिको पहिलो खुड्किलोको रुपमा पनि रहको हुन्छ । नेपालको शैक्षिक, आर्थिक आन्दोलनमा विद्यार्थीले महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेका छन । त्यसको उपज पनि हो, स्ववियु निर्वाचन ।
हरेक २–२ वर्षमा हुनुपर्ने स्ववियु निर्वाचन विभिन्न विवादका कारण १० वर्षेदेखि हुन सकेको छैनन्6 । पटकपटक त्रिभुवन विश्व विद्यालयले स्ववियुको निर्वाचन घोषणा गरे पनि विद्यार्थी संगठनबीचको विवाद तथा कुन प्रकारको निर्वाचन प्रणाली अबलम्बन गर्ने भन्ने विषयमा सहमति हुन नसक्दा फागुन १४ गते हुन भनिएको स्ववीयु निर्वाचन पनि हुन सकेन । पटक–पटक ठाकुर राम बहुमुखी क्याम्पसमा विद्यार्थी संगठनहरुले देखाएको सक्रियताले सम्पूर्ण संगठन निर्वाचनको पक्षमा रहेको बुझिए पनि भित्रिभित्री निर्वाचन नचाहेर भाड्ने कामले क्यामपस कमजोर हुनुको साथै विधार्थीहरु पनि निरुत्साहित हुदै गएका छन ।
मुलुकमा रहेका विकृति, विसंगति तथा भ्रटाचार, कालोबजारी नियन्त्रणसँगै विद्यार्थीको हक(अधिकारका निम्ति हिजोदेखि नै युवा पुस्ताले खेल्दै आएको भूमिका सराहनीय भएकाले ठाकुरराम क्यामपसको स्ववीयु निर्वाचन गराउनमा विधार्थीहरुले एकबद्ध भएर अगाडी बढ्नु आजको आवश्यकता हो ।
लेखक चन्द्रशेखर पटेल ठाकुर राम बहुमुखी क्यामपसका विधार्थी हुन ।
