पर्सा–बारा औद्योगिक करिडोरका सिमेन्ट उद्योगहरू आर्थिक मन्दी र ठूला प्रतिस्पर्धीहरूको कारण संकटमा परेका छन्। यहाँका एक दर्जन सिमेन्ट उद्योगमध्ये ७ वटा बन्द भइसकेका छन्, जसका कारण हजारौँ कर्मचारीहरूको रोजगारी प्रभावित भएको छ।
वृद्धि हुँदै गएको प्रतिस्पर्धा र आर्थिक मन्दीको प्रभाव
पछिल्ला तीन वर्षमा पर्सा–बारा करिडोरका सिमेन्ट उद्योगहरूको अवस्था दयनीय बनिरहेको छ। कलश, इन्टरनेशनल, रिलायन्स, एडवान्स, आरएमसी, कृष्णा, स्टार सिमेन्ट उद्योगहरू बन्द भएका छन् भने विश्वकर्मा, त्रिशक्ति, अम्बे, शुभश्री जगदम्बा र शालिमार सिमेन्ट उद्योगहरू आंशिक क्षमतामा चलिरहेका छन्।
कलश सिमेन्ट उद्योगका सन्चालक र वीरगन्ज उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष अनिलकुमार अग्रवालका अनुसार, आर्थिक शिथिलताका कारण निर्माण क्षेत्र ठप्प परिरहेको छ र चीनबाट आउने सस्तो र ठूला उद्योगका प्रतिस्पर्धीहरूले बजारमा आक्रामक रुपमा प्रवेश गर्दा साना उद्योगहरूको अस्तित्व संकटमा परेको छ। उनले भने, "एकातिर चिनियाँ लगानीमा रहेका ठूला उद्योगहरूले बजार कब्जा गरेका छन् भने अर्कोतिर आर्थिक मन्दीले पनि उद्योगहरूलाई प्रभावित पारेको छ।"
सस्तो मूल्य र कच्चा पदार्थको संकट
अग्रवालका अनुसार, अहिले बजारमा सिमेन्टको खपत कम हुँदै गएको छ भने उत्पादन भने बढ्दै गएको छ। ठूला उद्योगहरूले सस्तो मूल्यमा सिमेन्ट बिक्री गर्दा साना उद्योगहरू प्रतिस्पर्धामा टिक्न सकिरहेका छैनन्। यसै बीच, सिमेन्ट उत्पादनका कच्चा पदार्थको मूल्य बढेर उत्पादन लागत पनि अत्यधिक बढेको छ।
साना उद्योगहरूले ठूला उद्योगसँग प्रतिस्पर्धा गर्न नसकेका कारण, धेरै सिमेन्ट उद्योग रुग्ण अवस्थामा पुगेका छन्। पर्सा–बारा करिडोरका उद्योगहरूले ५० देखि ३ सय करोड रुपैयाँको लगानीमा उद्योग स्थापना गरेका थिए, र अहिले उनीहरूका ७ वटा सिमेन्ट उद्योग बन्द हुँदा १,००० भन्दा बढी श्रमिकहरू बेरोजगार भएका छन्।
सरकारको नीतिमा सुधारको आवश्यकता
सिमेन्ट उद्योगका सन्चालकहरूको भनाइमा, सरकारले उद्योगको संरक्षण गर्ने सट्टा कच्चा पदार्थमा उच्च भन्सार शुल्क लगाएको छ, जसले साना उद्योगहरूलाई थप समस्या दिएका छन्। "सरकारले सिमेन्ट उद्योगलाई जोगाउन विशेष प्याकेज घोषणा गर्नु पर्छ," अग्रवालले भने।
त्यस्तै, वीरगन्ज उद्योग वाणिज्य संघका द्वितीय उपाध्यक्ष माधवराज पालका अनुसार, रुग्ण सिमेन्ट उद्योगलाई बचाउन निजगढ–काठमाडौं द्रुतमार्ग र अन्य राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाहरूको काम छिटो सुरू गर्नुपर्ने छ। उनले भने, "विकास निर्माण र राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाका कामले निर्माण क्षेत्रसँग सम्बन्धित सबै उद्योगलाई लाभ पुर्याउनेछ।"
