मिलिनियम च्यालेन्ज अकाउन्ट (एमसीए) नेपालले ४०० केभी क्षमताको विद्युत् प्रसारण लाइन निर्माणका लागि विस्तृत खरिद प्रस्ताव (डिटेल्ड प्रोक्योरमेन्ट प्रपोजल) आह्वान गरेको छ। एमसीए नेपालले मंगलबार सूचना जारी गर्दै प्रसारण लाइनको डिजाइन, आपूर्ति, स्थापना, र परीक्षणका लागि प्रस्ताव माग गरेको हो।
यसअघि आह्वान गरिएको बोलपत्र लागत अनुमानभन्दा ६६ प्रतिशत महँगो परेपछि ठेक्का रद्द गरिएको थियो। नयाँ टेन्डरमार्फत ३१५ किलोमिटर लामो प्रसारण लाइनलाई तीन खण्डमा बाँडेर निर्माण कार्य अघि बढाइनेछ। पहिलो खण्डमा लप्सीफेदी–रातमाटे–न्यू हेटौँडा, दोस्रो खण्डमा रातमाटे–न्यू दमौली, र तेस्रो खण्डमा न्यू दमौली–न्यू बुटवल हुँदै भारतको सीमासम्म प्रसारण लाइन निर्माण गरिनेछ।
नयाँ रातमाटे सबस्टेशन निर्माणको लागत ६ अर्ब ८८ करोड रूपैयाँ अनुमान गरिएको छ। यो सबस्टेशनले लप्सीफेदी र न्यू हेटौँडा सबस्टेशनहरूलाई जोड्दै मुख्य प्रसारण सेतुको रूपमा काम गर्नेछ।
परियोजना र लगानी
एमसीसी परियोजनामा अमेरिकी सरकारको ५० करोड डलर अनुदान र नेपाल सरकारको १९ करोड ५० लाख डलर योगदान रहेको छ। यो रकम विद्युत् प्रसारण लाइन, सबस्टेसन, र सडक स्तरोन्नतिमा खर्च हुनेछ। प्रसारण लाइनसँगै ४०० केभीका तीनवटा सबस्टेसन र दाङको भालुबाङदेखि बाँकेको शिवखोलासम्म ७७ किलोमिटर सडक सुधारका काम गरिनेछन्।
समस्या र कार्यान्वयन ढिलाइ
एमसीसी सम्झौता नेपाल र अमेरिकाबीच २०७४ भदौ १४ मा भए पनि राजनीतिक विवादका कारण कार्यान्वयनमा ढिलाइ भएको थियो। यो परियोजना २०७९ भदौ १३ देखि औपचारिक रूपमा कार्यान्वयनमा आएको हो। यदि तोकिएको पाँच वर्षभित्र निर्माण सम्पन्न नभए, अमेरिकी अनुदान फिर्ता जान सक्ने जोखिम रहेको छ।
एमसीए नेपालले यस परियोजनाको जिम्मेवारी लिन २०७५ वैशाख ५ मा गठन गरिएको थियो। यस परियोजनाअन्तर्गत भारतको सीमासम्म जोडिने न्यू बुटवल–गोरखपुर खण्डको निर्माण कार्य भने यसअघि नै ठेक्का लगाइएको छ।
