चितवन जिल्ला केरा खेतीको सुपरजोन घोषणा भएको छ। प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाले चितवनको १,८०० हेक्टर जमिनलाई सुपरजोनका रूपमा सूचीकृत गरेको हो। केराको सुपरजोन घोषणा गर्ने यो पहिलो पटक हो, जसले जिल्लाको कृषिमा आधुनिक प्रविधि, उत्पादन वृद्धि, र उद्योगीकरणको ढोका खोल्ने अपेक्षा गरिएको छ।
सुपरजोनका सम्भावना र योजना
सुपरजोन घोषणा भएपछि कृषि क्षेत्रलाई आत्मनिर्भर र आधुनिक बनाउँदै व्यवसायीकरण गर्ने लक्ष्य रहेको कृषि अधिकृत इन्द्र ढुंगानाले जानकारी दिए। केराको थाम (बोट) बाट रेशा उत्पादन गरी सेनेटरी प्याड बनाउने योजना, केराबाट चिप्स र वाइनजस्ता नयाँ परिकार निर्माण, र कृषिलाई औद्योगिक उत्पादनमा बदल्ने योजनाहरू समावेश छन्।
केराको विकल्प: जी-नाइन जात
चितवनमा 'पानामा' रोगले मालभोग जातको केरा खेतीलाई असर गरेपछि जी-नाइन जातका केरा विकास गर्न विशेष पहल गरिएको छ। सिंचाइको सुविधा, हानिकारक रसायन बिना केरा पकाउने च्याम्बर उपलब्ध गराउँदै उत्पादनलाई गुणस्तरीय बनाउन प्रयास भइरहेको छ।
उद्योगीकरणतर्फ फड्को
सुपरजोन सञ्चालन समितिका संयोजक विष्णुहरि पन्तका अनुसार, चितवनमा वर्षको करिब दुई अर्ब रुपैयाँको केरा बिक्री हुने गरेको छ। अब यसलाई थप व्यवसायीकरण गर्दै औद्योगिक स्तरमा उत्पादन वृद्धि र खपत विस्तार गर्न आवश्यक रहेको उनले बताए।
केरा खेतीको उद्योगीकरणका लागि पर्याप्त बजेट, उन्नत प्रविधि, र किसान–व्यवसायीको सहकार्यलाई जोड दिँदै किसान यज्ञप्रसाद सुवेदीले केराबाट नयाँ परिकार र वस्तु उत्पादनमा लाग्न सुझाव दिएका छन्।
केरा खेतीको राष्ट्रिय महत्व
प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाले कृषि उत्पादनलाई पकेट, ब्लक, जोन, र सुपरजोन मा वर्गीकरण गरी कृषिलाई व्यवसायिक र आधुनिक बनाउने योजना अघि सारेको छ। सुपरजोनको अवधारणाले चितवनलाई राष्ट्रिय रूपमा केरा उत्पादन र त्यसको औद्योगिकीकरणको केन्द्रबिन्दु बनाउने आशा गरिएको छ।
