चॉकलेट निर्माता क्याडबरीले १७० वर्षमा पहिलोपटक ‘रोयल वारेन्ट’ गुमाएको छ। बर्मिङ्घमस्थित यस चॉकलेट कम्पनीले सन् १८५४ मा महारानी भिक्टोरियाबाट चॉकलेट र कोको उत्पादनको लागि पहिलोपटक रोयल वारेन्ट प्राप्त गरेको थियो। तर, राजा चार्ल्सले आफ्नो शासनकालमा क्याडबरीलाई यो मान्यता दिन अस्वीकार गरेका छन्।
क्याडबरीका अमेरिकी मालिक मोन्डेलेज इन्टरनेशनलले ‘रोयल वारेन्ट’ गुमाउँदा निराश भएको बताएको छ।
राजा चार्ल्सले महारानी एलिजाबेथ द्वितीयाका समयमा रोयल वारेन्ट पाएका ३८६ कम्पनीलाई यो मान्यता दिएका छन्। ती कम्पनीमा जोन लुइस, हाइन्ज र नेस्ले जस्ता नामसमेत रहेका छन्।
के हो ‘रोयल वारेन्ट’?
रोयल वारेन्ट पाँच वर्षसम्मका लागि प्रदान गरिन्छ। यो मान्यता पाउने कम्पनीहरूलाई शाही परिवारलाई वस्तु वा सेवा प्रदान गरेको मान्यता दिइन्छ। वारेन्ट प्राप्त कम्पनीहरूले सम्बन्धित शाही व्यक्तिको ‘कोट अफ आर्म्स’ आफ्नो प्याकेजिङ, विज्ञापन, वा अन्य सामग्रीमा प्रयोग गर्न पाउँछन्।
राजा चार्ल्सले यो वर्ष आफ्ना वारेन्ट सूचीमा मोएट एन्ड चान्डन, वीटाबिक्स, र चॉकलेट निर्माता बेन्डिक्स र प्रेस्ट्याट लिमिटेडजस्ता कम्पनीलाई समावेश गरेका छन्।
यसअघि यो वर्ष, यूक्रेनमाथि रुसको आक्रमणपछि, B4Ukraine नामक अभियान समूहले रूसमा अझै सक्रिय रहेका कम्पनीहरूको वारेन्ट फिर्ता गर्न आग्रह गरेको थियो। यसमा मोन्डेलेज र उपभोक्ता सामान निर्माता युनिलिभर पनि समावेश थिए, जसले पनि यो मान्यता गुमाएका छन्।
क्याडबरीका मालिकको प्रतिक्रिया
“नयाँ वारेन्ट प्राप्त नगर्ने अन्य सयौं व्यवसाय र ब्रान्डहरूसँगै हामी पनि परेकामा निराश छौं। तर, हामी पहिले यो मान्यता पाएकोमा गर्व गर्छौं र यस निर्णयको सम्मान गर्छौं,” मोन्डेलेजका प्रवक्ताले भने।
युनिलिभरले पनि महारानी एलिजाबेथ द्वितीयाबाट पछिल्लो पटक वारेन्ट पाएकोमा गर्व रहेको बताएको छ।
ब्रिटिस अर्थतन्त्रमा प्रभाव
बर्मिङ्घम बिजनेस स्कूलका प्राध्यापक डेभिड बेलीका अनुसार, क्याडबरीले यो मान्यता गुमाउँदा यसको लागत बढ्नेछ, किनभने यसले आफ्नो प्याकेजिङबाट वारेन्टको लोगो हटाउनुपर्नेछ।
रोयल वारेन्टलाई ‘मन्जुरीको छाप’ मानिन्छ, जसले ब्रिटिस अर्थतन्त्रलाई महत्त्वपूर्ण फाइदा पुर्याउने विश्वास गरिएको छ।
“ब्रिटिश रोजगारी र उत्पादनलाई सहयोग गर्न रोयल वारेन्ट प्रयोग हुने हो भने यो निर्णयले ब्रिटिश कम्पनीहरूलाई घाटा पुर्याउन सक्छ,” प्राध्यापक बेलीले भने।
क्याडबरीको इतिहास
यस ब्रिटिश चॉकलेट विशालले यसै वर्ष आफ्नो २०० औं वार्षिकोत्सव मनाएको थियो। सन् १८२४ मा संस्थापक जोन क्याडबरीले बर्मिङ्घममा कोको र चॉकलेट बेच्न किराना पसल खोलेका थिए।
उनका छोराहरूले व्यवसाय सम्हाल्दा कम्पनीले बौर्नभिल कारखाना स्थापना गर्यो, जुन विश्वकै सबैभन्दा ठूलो कोको उत्पादक बनेको थियो।
सन् २०१० मा अमेरिकी खाद्य कम्पनी क्राफ्टले विवादास्पद रूपमा क्याडबरीलाई अधिग्रहण गर्यो। त्यसपछि सन् २०१२ मा यो मोन्डेलेज डिभिजनको हिस्सा बन्यो।
