इस्लाम धर्मावलम्बीहरूको महान् पर्व रमजान मुबारक महिना आजदेखि औपचारिक रूपमा सुरु भएको छ। करिब एक महिनासम्म चल्ने यस पवित्र अवधिमा मुस्लिम समुदायले रोजा (व्रत) बस्ने परम्परा रहेको छ।
रोजा : आत्मसंयम र भक्तिको अभ्यास
रोजा बस्ने क्रममा मुस्लिम धर्मावलम्बीहरू सूर्योदयअघि (सेहरी) खाना खाएर दिनभर निराहार बस्छन् र बेलुकी मगरिबको आजानपछि (इफ्तार) रोजा खोल्छन्। शरीरलाई चोखो राख्दै आध्यात्मिक शुद्धि हासिल गर्न रमजानलाई विशेष महत्त्व दिइन्छ।
रोजा बस्नुअघि हिजो साँझ मुस्लिम समुदायले चन्द्रमा अवलोकन गरेका थिए। चन्द्रमा देखिएपछि रमजान महिनाको सुरुवात हुने धार्मिक परम्परा अनुसार आज आइतबारदेखि पहिलो रोजा प्रारम्भ भएको हो।
रमजानको धार्मिक महत्त्व
रमजान इस्लाम धर्मको हिजरी क्यालेन्डरअनुसार नवौँ महिना हो। यही महिनामा इस्लामको पवित्र ग्रन्थ कुरान अवतरण भएको विश्वास गरिन्छ। धार्मिक रूपमा यस महिनालाई अल्लाहको कृपा प्राप्त हुने समय मानिन्छ।
रोजाको समय सूर्य उदय र अस्तसँगै दैनिक रूपमा परिवर्तन भइरहन्छ। बिहान तोकिएको समयअघि सेहरी खानुपर्ने र बेलुका तोकिएको समयपछि मात्र इफ्तार गर्नुपर्ने नियम छ।
दान, परोपकार र जकातको विशेष महत्त्व
रमजान महिनामा गरिब, असहाय तथा दीनदुःखीको सेवा, दान (जकात) तथा परोपकारलाई विशेष प्राथमिकता दिइन्छ। नाबालक, बिरामी, गम्भीर रोगी र गर्भवती महिलालाई रोजा बस्न अनिवार्य गरिएको छैन।
मुस्लिम समुदायमा भक्तिभाव र उत्साह
रमजान महिनासँगै मस्जिदहरूमा विशेष नमाज, कुरान पाठ तथा धार्मिक प्रवचनको चहलपहल बढेको छ। यस पर्वले धार्मिक आस्था मात्र नभई सामाजिक सद्भाव र एकताको सन्देश प्रवाह गर्ने विश्वास लिइन्छ।
नेपालसहित विश्वभरका मुस्लिम समुदाय रमजानको आत्मसंयम, भक्ति र परोपकारको वातावरणमा रमाइरहेका छन्।