नेपालमा रेमिट्यान्स आप्रवाह निरन्तर वृद्धि भइरहेको छ। चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को पहिलो सात महिनामा मात्रै ९ खर्ब रुपैयाँभन्दा बढी रेमिट्यान्स भित्रिएको छ। नेपाल राष्ट्र बैंकले सोमबार सार्वजनिक गरेको वित्तीय स्थिति प्रतिवेदनअनुसार साउनदेखि माघ मसान्तसम्म कुल ९ खर्ब ५८ करोड रुपैयाँ रेमिट्यान्स भित्रिएको छ।
गत आर्थिक वर्षको सोही अवधिको तुलनामा यो रकम ७.३ प्रतिशतले वृद्धि भएको हो। अमेरिकी डलरमा भने रेमिट्यान्स वृद्धि ५.३ प्रतिशत मात्र देखिएको छ। माघ महिनामा मात्र १ खर्ब ३७ अर्ब रुपैयाँ रेमिट्यान्स भित्रिएको राष्ट्र बैंकको तथ्यांक छ।
वैदेशिक रोजगारीमा जानेको संख्या पनि उच्च
रेमिट्यान्स वृद्धिसँगै वैदेशिक रोजगारीमा जाने नेपालीहरूको संख्या पनि उल्लेख्य रूपमा बढेको छ। चालु आर्थिक वर्षको सात महिनामा २ लाख ३० हजार ४३९ नेपालीले नयाँ श्रम स्वीकृति (संस्थागत तथा व्यक्तिगत) लिएका छन्।
त्यस्तै, पुनः श्रम स्वीकृति लिनेको संख्या १ लाख ६२ हजार ६२८ रहेको छ। अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यो संख्या क्रमशः २ लाख ६ हजार ३९० र १ लाख ३३ हजार ९४० रहेको थियो।
रेमिट्यान्स वृद्धिले अर्थतन्त्रलाई सहज, तर दीर्घकालीन चिन्ता कायमै
रेमिट्यान्स आप्रवाह बढ्दा विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा सुधार आएको छ। तर, दीर्घकालीन रूपमा अत्यधिक श्रम आप्रवाह तथा युवा जनशक्तिको बाहिरी पलायनले देशको आर्थिक स्थिरतामा चुनौती थप्न सक्ने अर्थविद्हरू बताउँछन्।
रेमिट्यान्सले उपभोग वृद्धि र व्यापार घाटा कम गर्न भूमिका खेले पनि उत्पादनमूलक क्षेत्रमा लगानीको अभाव तथा दक्ष जनशक्ति विदेश पलायनको निरन्तरताले दीर्घकालीन विकासका लागि थप नीतिगत हस्तक्षेप आवश्यक देखिन्छ।