अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले सबै मुलुकहरूमाथि आयात महसुल लगाउने घोषणा गरेपछि विश्वभरको सेयर बजार हल्लिएको छ। यसकै प्रत्यक्ष असर भारतको सेन्सेक्स र निफ्टी सूचकमा देखिएको छ, जहाँ सोमबार बिहानको कारोबार सुरु भएपछि सूचकांक झण्डै ५ प्रतिशतले ध्वस्त भए।
मुंबई शेयर बजारको प्रमुख सूचक सेन्सेक्स ३,९३९.६८ अंकले घटेर ७१,४२५.०१ मा झर्यो भने निफ्टी १,१६०.८ अंकले घट्दै २१,७४३.६५ मा अडियो।
प्रविधि र स्टील क्षेत्रका कम्पनीहरू सबैभन्दा प्रभावित
बजारको गिरावटमा सबैभन्दा बढी घाटा सूचना प्रविधि (IT) र उद्योग समूहका कम्पनीहरूले बेहोर्नु परेको देखिएको छ। टाटा स्टिलको सेयर मूल्य ८ प्रतिशतभन्दा बढीले घट्यो भने टाटा मोटर्स पनि ७ प्रतिशतभन्दा बढीले ओरालो लाग्यो । इन्फोसिस, एचसीएल टेक्नोलोजी, टेक महिन्द्रा, लार्सन एन्ड टुब्रो, टाटा कन्सल्टेन्सी सर्भिस र रिलायन्स इन्डस्ट्रीज जस्ता प्रमुख कम्पनीहरूको सेयर पनि तीव्र गतिमा घटेको छ।
कोरोनापछिको सबैभन्दा खराब सुरुवात
यो दुर्घटना कोभिड-१९ महामारीपछिको भारतीय बजारमा देखिएको सबैभन्दा खराब सुरुवात हो। यसले लगानीकर्ताहरूमा ठूलो मानसिक दबाब सिर्जना गरेको छ भने बजारमा अनिश्चितताको बादल फेरि मडारिएको छ।
ट्रम्पको घोषणाले उब्जिएको व्यापार युद्धको त्रास
डोनाल्ड ट्रम्पले सबै व्यापारिक साझेदारहरूमाथि आयात महसुल लगाउने निर्णय गरेपछि वैश्विक व्यापार युद्धको त्रास एकाएक चुलिएको हो। चीन, क्यानडा र मेक्सिकोजस्ता देशहरूले पनि जवाफी महसुलको तयारी गरिरहेका छन्, जसले सामूहिक आर्थिक मन्दी (recession) को सम्भावना थप बलियो बनाएको विश्लेषकहरूको भनाइ छ।
"चीन र जापानका सूचकांकहरू क्रमशः १० र ८ प्रतिशतले घटेका छन्," रिलायन्स सेक्युरिटिजका अनुसन्धान प्रमुख विकास जैनले पीटीआईलाई बताए। "यो घटनाले व्यापार तनावलाई नयाँ उचाइमा पुर्याएको छ र वैश्विक अर्थतन्त्रमा मन्दीको सम्भावनालाई प्रष्ट्याएको छ।"
चीनले समेत अप्रिल १० बाट सबै अमेरिकी सामानहरूमा ३४ प्रतिशत महसुल लगाउने घोषणा गरेपछि बजारमा थप अस्थिरता देखिएको हो।
महँगीको चपेटा र कम्पनी मुनाफाको दबाब
ट्रम्पको निर्णयले केवल बजारलाई होइन, उपभोक्तालाई पनि असर गर्ने देखिन्छ। विश्लेषकहरूले अनुमान गरेका छन् कि महँगी आगामी महिनाहरूमा झनै चुलिनेछ, खाद्यान्नदेखि गाडी, लत्ताकपडा, र विद्युतीय सामानसम्म।
गोल्डम्यान स्याचको रिपोर्ट अनुसार, अब आउने त्रैमासिक नाफा विवरणमा धेरै कम्पनीहरूले मुनाफाको भविष्यवाणी नगर्ने सम्भावना छ।
"टैरिफले कम्पनीहरूलाई मूल्य बढाउने वा नाफा घटाउने बाध्यता ल्याउनेछ," रिपोर्टमा उल्लेख गरिएको छ।